W wyroku z 4 czerwca 2024 r. (sygn. akt 140/20) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem TK regulacja zawarta w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej doprowadziła do sytuacji, w której osoby, które zdecydowały się przejść na tzw. wcześniejszą emeryturę na podstawie jednego z wymienionych w niej przepisów, i które wniosek o to świadczenie złożyły przed 6 czerwca 2012 r., zostały zaskoczone pomniejszeniem świadczenia emerytalnego należnego im już po uzyskaniu powszechnego wieku emerytalnego, jednocześnie nie miały możliwości przewidzieć konsekwencji, jakie wiązały się ze skorzystaniem z prawa do wcześniejszego świadczenia emerytalnego. Krótko mówiąc: osoby, które nie nabyły prawa do emerytury wynikającej z osiągnięcia stosownego wieku emerytalnego (wynoszącego, przypomnijmy, 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nie powinny mieć – w związku z przejściem na wcześniejszą emeryturę w ww. trybie – pomniejszanej emerytury powszechnej.

            Na gruncie powyższego wyroku około 200 tys. emerytów mogłoby odzyskać od ZUS nawet 64 tys. zł jednorazowego wyrównania z tytułu zaległych świadczeń oraz uzyskać podwyżkę emerytury o niemal 1.200 zł.

            Problem ww. osób polega na tym, że ww. wyrok TK – zgodnie z art. 190 ust. 2 Konstytucji RP – powinien zostać niezwłocznie ogłoszony w Dzienniku Ustaw, jednakże dotychczas takiej publikacji się nie doczekał. W konsekwencji tego składane przez emerytów wnioski o ponowne ustalenie wysokości ich emerytury z uwzględnieniem omówionego powyżej stanowiska Trybunału Konstytucyjnego ZUS traktuje jako bezpodstawne skargi o wznowienie postępowania w trybie art. 145 k.p.a. i wydaje decyzje odmowne.

            W związku z powyższym pokrzywdzonym emerytom pozostaje albo odwołanie od ww. decyzji ZUS do sądu powszechnego, który może samodzielnie dokonać oceny zgodności przepisów ustawowych z Konstytucją na użytek rozpoznawanej sprawy i rozstrzygnąć ją na korzyść emeryta z pominięciem niekonstytucyjnego przepisu, albo oczekiwanie na ogłoszenie przedmiotowego wyroku TK w Dzienniku Ustaw, bądź też uchwalenie specjalnej ustawy, która zagwarantuje seniorom prawo do świadczeń emerytalnych w wysokości zgodnej z Konstytucją.

            Aktualnie zatem jedyną szansą na uzyskanie przez emerytów należnej im gratyfikacji od ZUS jest droga sądowa. Nasza kancelaria od wielu lat specjalizuje się, między innymi, w reprezentowaniu klientów w tego rodzaju sprawach, zatem zapraszamy do skontaktowania się z nami.